Бөтә яңылыҡтар
ДӨЙӨМ МӘҠӘЛӘЛӘР
24 Май 2020, 21:45

Болон дарыуханаһы

.

Дарыу үләндәренең шифалы үҙенсәлектәре быуаттар буйына һыналып, раҫланып килгән. Үҫемлектәрҙә биологик актив матдәләр туплана. Нәҡ улар төрлө сирҙәрҙән дауа була ла инде.
Бар нәмәнең үҙ ваҡыты булған кеүек, һәр дарыу үләнен дә тәғәйен мәлендә йыйырға кәрәк. Июнь айында ҡайһыларын йыйыу мөһим - әле һүҙ ошо хаҡта барасаҡ. Әлбиттә, дарыу үләндәре бик күп, уларҙың ҡайһы берҙәрен генә, үҙебеҙ яҡшы танығандарын ғына иғтибарға алдыҡ. Улар тик ҡоро көндә йыйырға кәрәклеген белмәгән кеше юҡтыр. Киптереүҙең дә үҙ ҡағиҙәләре бар: ҡояш төшмәй торған еләҫ ергә һалырға кәрәк. Аҙаҡ бәләкәй генә ҡағыҙ ҡаптарға һалып, ҡоро урында һаҡлайбыҙ.
Күк сәскә (василек)

Иген ҡырҙарының биҙәге. Уны сәскә атып бөткәнсе йыйырға кәрәк. Күк сәскә төнәтмәһе бауыр эшмәкәрлеген көйләй, үт бүленеп сығыуҙы яҡшырта, организмдағы төрлө микробтарҙы юҡ итә, бәүел ҡыуҙыра. Күҙ ауырыуҙары – конъюнктивит, блефаритты ла дауа­лый, тәндәге һыҙлауыҡтарҙы, эренле бетсәләрҙе бөтөрөүгә булыша. Бит тиреһе артыҡ майлы булһа, күк сәскә төнәтмәһе менән йыуырға кәрәк. Уны яһау өсөн бер сәй ҡалағы ваҡланған үлән өҫтөнә ҡайнап сыҡҡан бер стакан һыу ҡоялар һәм 20 минут төнәтеп, һөҙәләр. Ашарға 15-20 минут ҡалғас, көнөнә өс тапҡыр икешәр аш ҡалағы эсергә кәрәк.

Йөклө ханымдарға күк сәскәне ҡулланмаҫҡа кәрәк, сөнки ул еңелсә ағыулы үләндәрҙән һанала.


Бәпкә үләне (горец птичий)

Һуҡмаҡ буйҙарында, ишек алдарында, тыҡрыҡтарҙа үҫә. Уны сәскә атҡан осоронда, тамырын йолҡоп сығармай ғына йыйырға кәрәк. Был үлән ҡан тамырҙарын нығыта, ҡанды ҡуйырта. Ошо сифаты өсөн уны ҡанды туҡтатыу өсөн ҡулланалар. Ул тағы бәүел ҡыуҙырғыс үҙенсәлегенә эйә, бөйөрҙәге, үт ҡыуығындағы таштарҙы сығара, нервыны тынысландыра. Төнәтмәһен яһау өсөн 20 г ваҡланған үләнгә бер стакан ҡайнап һыуынған һыу ҡоялар һәм "һыу мунсаһы"нда 15 минут төнәтә­ләр. Һыуынғас, бер стакан булырлыҡ итеп һыу өҫтәйҙәр һәм ашар алдынан көнгә 3-4 тапҡыр берәр аш ҡалағы эсәләр.


Көтөүсе муҡсаһы (пастушья сумка)

Ҡан туҡтатыу үҙенсәлегенә эйә был үләнде аналыҡтан, үпкәнән, ашҡаҙандан ҡан киткәндә ҡулланалар. Ул ҡан тамырҙарын тарайта. Күрем күп килгәндә лә булыша. Ун грамм ваҡланған үләнгә бер стакан ҡайнап һыуынған һыу өҫтәп, 15 минут "һыу мунсаһы"нда төнәтәләр һәм ашағандан һуң көнөнә 4-5 тапҡыр бер аш ҡалағы эсәләр. Тромбтар булғанда ҡулланырға кәңәш ителмәй.
Иван-сәй

Июнь аҙаҡтарында сәскә ата. Организмдағы төрлө елкенһенеүҙәрҙе дауалай, ашҡаҙан йәрәхәте, гастрит, эс сәнсеүҙәрҙе дауаларға булыша. Ҡан әйләнешен яҡшырта, организмды нығыта. Уны халыҡ медицинаһында яман шеште дауалау өсөн дә ҡулланалар. Ир-аттың енес биҙе елкенһенеүенән дә шифаһы бар. Уны сәй кеүек бешереп, оҙаҡ ваҡыт эсергә кәрәк.
Аҡ әрем (полынь горькая)
Халыҡ медицинаһында иң шифалы үләндәрҙең береһе һанала. Ашҡаҙан-эсәк ауырыуҙарын дауалай. Һуҡыр эсәк елкенһенгәндә шифа бирә. Ағыуланғанда булыша. Ҡатын-ҡыҙ ауырыуҙары ваҡытында, күрем килмәй торһа, әрем төнәтмәһе ҡулланғандар. Ауыҙҙан килгән насар еҫте бөтөрә. Киҙеүҙе еңергә булыша. Ике аш ҡалағы ваҡланған әремгә бер стакан ҡайнап һыуынған һыу ҡоялар һәм "һыу мунсаһы"нда 15 минут төнәтәләр. Ашарға ярты сәғәт ҡалғас, көнөнә өс тапҡыр сирек стакан эсәләр.
Фото: Zen.yandex.ru
Автор: Самат Ғәлин
Читайте нас: